ناباروری چیست؟
ناباروری به عدم باردار شدن یک خانم بعد از یک‌سال بدون پیشگیری اطلاق می‌شود. احتمال بارداری در یک سیکل قاعدگی یا حدود یک ماه، حدود ۲۵ درصد است. ۸۵ تا ۹۰ درصد زنان سالم در عرض یک‌سال باردار می‌شوند که اکثر این بارداری‌ها در عرض ۶ ماه رخ می‌دهد.
حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد زوج‌ها از نازایی رنج می‌برند، که علت در ۱۵% موارد علت ناباروری ناشناخته باقی می‌ماند. مهم‌ترین عاملی که می‌تواند باروری یک زن را مختل نماید، افزایش سن بارداری است. حداکثر قدرت باروری زنان در سنین ۲۰ تا ۲۴ سالگی است.
زیرا در افزایش سن ذخیره تخمدانی نیز کاهش میابد و یا گاهی یائسگی های زود رس سراغ زنان می آید.
سن بارداری
با افزایش سن نه تنها قدرت باروری زنان به‌صورت تصاعدی کاهش می‌یابد، بلکه احتمال پاسخ به درمان حتی با روش‌های کمک باروری آزمایشگاهی نظیر آی وی اف (IVF) نیز کاهش می‌یابد. از طرفی با افزایش سن احتمال مشکلات ژنتیکی– مادرزادی، سقط جنین و خطرات برای مادر نیز افزایش می‌یابد که تمام این عوامل با هم احتمال فرزندآوری را کاهش می‌دهد.
کاهش ذخیره تخمدان، اختلال در تخمک‌گذاری، کاهش کیفیت تخمک یا گامت مهم‌ترین علت کاهش باروری با افزایش سن زنان می‌باشد.
علاوه بر آن احتمال چسبندگی و بسته شدن لوله‌های رحمی به دلیل عفونت‌های لگنی که اکثراً بدون علامت می‌باشند یا بیماری‌هایی نظیر آندومتریوز و جراحی‌های لگنی و غیره نیز با افزایش سن زیاد می‌شود. همچنین احتمال توده‌ها و ضایعات رحمی نظیر فیبروم‌ها، پولیپ‌ها، آدنومیوز نیز بالا می‌رود.
عوامل فوق نه تنها افزایش چاقی، اختلالات هورمونی و متابولیک و بیماری‌های گوناگون سیستمیک را به همراه دارد بلکه احتمال فرزندآوری زن را نیز کاهش می‌دهد.
داشتن سیکل‌های ماهیانۀ منظم به هیچ عنوان تضمینی برای قدرت باروری طبیعی و بدون مشکل یک زن نمی‌باشد. با توجه به تمایل جامعۀ امروز به ازدواج در سنین بالاتر و به تأخیر انداختن بارداری، لزوم آگاه کردن زوجین به این مسئله کاملا احساس می‌شود و پیشگیری از ناباروری برای خانواده‌های آینده بسیار مهم است.
موارد نیازمند اقدام فوری جهت بررسی و درمان ناباروری
شرایطی برای مردان و زنان وجود دارد که در صورت بروز آنها نیاز به تلاش برای بچه‌دار شدن به مدت یک سال نیست و زوج باید سریع‌تر برای بررسی و درمان اقدام کنند مانند:
- سابقۀ جراحی، عفونت و یا ضربه به ناحیۀ تناسلی در مرد
- رویش غیرطبیعی موها در بدن
- کوتاهی یا بلندی قد مفرط در مرد
- وجود سابقۀ خانوادگی ناباروری در زوجین
- داشتن سیکل‌های قاعدگی نامنظم در زن
- داشتن سابقۀ جراحی در ناحیه شکم و یا لگن در زن
- داشتن سن بالای ۳۵ سال یا به طور کلی سن بالای زوج
- سابقه یائسگی های زیر ۴۵ سالگی در خانواده درجه یک
